Elektrownie szczytowo-pompowe są szczególnym rodzajem źródeł energii wodnej. Przeznaczone są do gromadzenia pobranej energii elektrycznej, a następnie oddawania jej do sieci. W porze niskiego zapotrzebowania na moc, nadmiar energii elektrycznej w systemie zostaje wykorzystany do pompowania wody do górnego zbiornika. W strefie zwiększonego popytu woda zostaje wypuszczona z górnego do dolnego zbiornika i przepływając przez turbinę generuje moc elektryczną. Odwracalne hydrozespoły działają więc najpierw jako silnik-pompa, następnie zaś jako turbina-generator. Większość tych siłowni wykorzystuje dwa naturalne lub sztuczne zbiorniki wodne. Pierwsze wykorzystanie powyższego sposobu gromadzenia energii odnotowano w 1907 r. w Szwajcarii w elektrowni Engeweiher koło Schaffhausen. W latach 1930-tych skonstruowano odwracalne turbiny wodne zdolne do pracy zarówno pompowej jak i turbinowej. Z uwagi na rosnące potrzeby systemów elektroenergetycznych wznoszone są liczne, coraz większe obiekty omawianego typu. Bezsprzecznym liderem w tym segmencie hydroenergetyki są Chiny. W innych częściach świata, w tym na Starym Kontynencie buduje się o wiele mniej.
Europa
Mimo iż na świecie zbudowano dotychczas dziesiątki dużych elektrowni pompowo-szczytowych, to być może żadna z tych inwestycji nie napotykała na tak wielkie utrudnienia jak hydroenergetyczny gigant u naszych wschodnich sąsiadów. W 1984 r. na radzieckiej wówczas Ukrainie, w obwodzie czerniowieckim koło Mohylowa Podolskiego przystąpiono do budowy wielkiej elektrowni pompowo-szczytowej Dniestrowska GAES (DGAES) (Gidro-Akumulacjonnaja Elektrostancja). W obiekcie tym zaplanowano siedem odwracalnych turbozespołów o mocy 324 MW każdy (przy pracy generatorowej), co miało go uczynić największą elektrownią tego typu w Europie. Obecnie moc największego obiektu danego rodzaju na naszym kontynencie czyli Grand Maison Dam (Francja) wynosi 1800 MW. W porze zmniejszonego zapotrzebowania na energię elektryczną turboagregaty pompują wodę do górnego zbiornika (wybudowanego na brzegu Dniestru), zaś w godzinach szczytu energetycznego woda spływać do dolnego zbiornika (w tym przypadku akwenu pobliskiej elektrowni wodnej), obracając turbogeneratory oddające moc do sieci. Niektóre rozwiązania techniczne wdrażane w DGAES należą do unikalnych w świecie. W szczególności wyróżnia się rodzima konstrukcja odwracalnego turboagregatu nr1 (generatora-silnika), umożliwiająca rozruch silnika bez przemiennika częstotliwości. Inne parametry: moc znamionowa pojedynczego bloku w trybie generatorowym (jako turbina) 324 MW, w trybie silnikowym (jako pompa) 421 МW. średnica wirnika 7,3 m, maksymalna wysokość napływu wody na turbinę 161,9 m, zaś minimalna 138,4 m.
