Rosnące aspiracje Turcji na arenie międzynarodowej znajdują swój wyraz m.in. w sferze energetyki, zwłaszcza zaś w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego, a ściślej - surowcowego. Turcja, której długoletnim premierem, a aktualnym prezydentem jest Recep Tayyip Erdoğan, stara się wzmocnić pozycję swojego państwa na obszarach należących niegdyś do Imperium Osmańskiego, zarówno tych położonych w Afryce i Azji, jak i w Europie. Spór, jaki Turcja toczy z Grecją i Cyprem jest właśnie jednym z przejawów dążeń do zaznaczenia mocarstwowych wpływów i dowodem na coraz bardziej stanowcze sięganie po radykalniejsze środki w sporach z państwami sąsiedzkimi.
W 2020 roku w wyniku incydentu, jaki miał miejsce we wschodniej części Morza Śródziemnego, w miejscu gdzie przeprowadzane są odwierty w poszukiwaniu gazu ziemnego, stosunki pomiędzy Grecją oraz Turcją uległy gwałtownemu pogorszeniu. Turcja dokonuje także wierceń na Cyprze, co budzi sprzeciw władz Republiki Cypryjskiej. Spór o dostęp do złóż, toczony od lat pomiędzy nastawionymi antagonistycznie do siebie państwami zaostrzył się, gdy zaangażowane zostały siły morskie nie tylko bezpośrednich stron, ale także Francji. Rywalizacja o kontrolę nad złożami surowca, abstrahując od ich ekonomicznego znaczenia, staje się kolejną okazją do „próby sił" w tej części świata.
W kontekście analizy toczącego się sporu należy postawić pytanie o sposób jego rozwiązania, a także o możliwy dalszy przebieg rywalizacji pomiędzy tytułowymi państwami. W tym celu niezbędne okaże się nie tylko przedstawienie genezy sporu i jego przebiegu, ale także roli innych graczy w jego przebiegu, zwłaszcza zaś Unii Europejskiej i najważniejszych państw wpływających na relacje w tej części Europy. W opracowaniu zastosowano metodę prognostyczną, metodę czynnikową, analizę zawartości dokumentu oraz elementy metody decyzyjnej.
Istota sporu
Spór, który zaostrzył relacje Turcji z jej sąsiadami w 2020 roku związany był z odkryciem bardzo dużych zasobów węglowodorów we wschodniej części Morza Śródziemnego. Stanowisko Turcji, uwidaczniające się w czasie trwania sporu, należy jednak postrzegać w szerszym kontekście, związanym z kształtem polityki zagranicznej, przyjętym przez elity polityczne państwa. Koncepcje i działania władz Turcji w sferze dyplomacji można zakwalifikować do tradycji, którą nazywa się „neoosmańską".
